Ognisko Dakota - najlepszy sposób na efektywne palenie ognia w terenie

Ile warte jest zwykłe ognisko?

Od lat na Domowym Survivalu tłumaczymy, że na każdą sytuację awaryjną musimy mieć metodę na przygotowywanie posiłków bez prądu i gazu. Że w domu na co dzień dobrze mieć dwa niezależne źródła energii do gotowania (np. kuchenkę gazową i elektryczny piekarnik), ale to nie wystarczy.

I czasem słyszymy, że przecież wystarczy zapalić na podwórku zwykłe ognisko, aby móc cieszyć się ciepłym posiłkiem, albo ciepłym termoforem. To jednak powinno być rozwiązanie awaryjne.

Znacznie lepszym rozwiązaniem jest ognisko Dakota fire hole, które wymaga trochę więcej pracy, ale znacznie lepiej nadaje się do gotowania, dzięki możliwości ukierunkowania płomienia w pożądanym kierunku. Takie ognisko także pozwala lepiej wykorzystać wytwarzane ciepło, oraz jest całkiem dobrze zabezpieczone od wiatru.

Ognisko Dakota to rodzaj ogniska, które jest efektywnym i skrytym sposobem na palenie ognia w terenie, idealnym także dla miłośników survivalu i bushcraftu. Wiąże się bowiem z mniejszym zagrożeniem pożarowym.

Nazwa “Dakota” pochodzi od plemienia Dakota, które używało tego typu ogniska do gotowania i ogrzewania. Dakota fire hole składa się z dwóch połączonych pod ziemią dołków: paleniska i kanału powietrznego, co zapewnia dobrej jakości spalanie i minimalizuje ilość wytwarzanego dymu.

W sumie ognisko w dołku to nic szczególnie odkrywczego, ale kluczowy jest tutaj kanał doprowadzający powietrze, który dostarcza tlen do procesu spalania dokładnie tam, gdzie jest potrzebny, dzięki czemu umożliwia efektywne spalenie drewna i redukuje ilość dymu.

Rodzaje ognisk

Istnieje wiele rodzajów ognisk, ale ognisko Dakota jest jednym z najbardziej efektywnych i skrytych sposobów na palenie ognia w terenie. Daje bardzo niewiele światła, raczej tylko do góry, a nie na boki, jak w przypadku tradycyjnego ogniska. Ciepło również nie jest wypromieniowywane dookoła, a w górę, przez otwór.

Inne rodzaje ognisk, takie jak zwykłe ognisko lub ognisko tipi, mogą być mniej efektywne i bardziej widoczne, co może być niebezpieczne w sytuacjach survivalowych.

Ognisko Dakota fire hole jest dobrym rozwiązaniem dla osób, które chcą nauczyć się palenia ognia w terenie i są zainteresowane survivaliem i bushcraftem. Jest przecież dość bezpieczne, bo umieszczone pod ziemią, w której zazwyczaj nie znajdują się żadne palne substancje w ilości wystarczającej, by ogień się rozprzestrzenił (uwaga, nie dotyczy torfowisk!)

Jak zrobić palenisko

Aby zrobić palenisko Dakota fire hole, należy wykopać dwa dołki w ziemi: jeden na palenisko i drugi na kanał powietrzny, zwracając uwagę na wymiary paleniska i kanału. Główny otwór powinien być średnicą dostosowany do ilości spalanego opału. Wyobraź sobie ognisko, jakie chcesz rozpalić na płaskim gruncie i ile zajmie żar i paliwo. Taką średnicę powinien mieć otwór. Głębokość zaś powinna odpowiadać długości płomienia, której się spodziewasz.

Następnie należy połączyć dołki i utworzyć kanał doprowadzający powietrze do paleniska, co pozwoli na efektywne spalanie drewna.

Przed rozpoczęciem budowy paleniska, należy upewnić się, że teren jest suchy i wolny od materiałów łatwopalnych. Ognisko Dakota może sypać iskrami, tak samo, jak tradycyjne, choć w mniejszej ilości. Tak samo należy więc uważać, jeśli chcemy je np. zapalić pod gałęziami drzewa.

Zalety ogniska

Ognisko Dakota fire hole ma wiele zalet, takich jak bardziej efektywne wykorzystanie drewna i minimalizacja powstawania dymu. Powietrze dostarczane jest blisko warstwy żarzącego się węgla, a płonące gazy (pod postacią widocznego płomienia) idą do góry. Otwór paleniska można przykryć rusztem, na przykład z grilla albo domowego piekarnika, i wygodnie ustawić na nim garnek.

Ten typ ogniska daje nam również możliwość ukrycia ognia, co czyni je idealnym dla sytuacji survivalowych. Niska ilość wypromieniowywanego na zewnątrz ciepła zapewnia też mniejszą widoczność w kamerach termowizyjnych.

Ognisko Dakota fire hole nie jest jednak dobrym sposobem na gotowanie w terenie, właśnie z tego powodu. Można na nim natomiast ogrzewać kamienie, można zagrzać dużą ilość wody, którą po wlaniu do metalowych butelek na wodę możemy ogrzać wnętrze namiotu albo śpiwora.

Ognisko Dakota jest znacznie lepsze od tradycyjnego do gotowania. Nie trzeba nad nim umieszczać trójnoga i podwieszać garnka. Nie trzeba zbierać w polu kamieni albo cegieł (aby zrobić z nich popularne palenisko typu trzy kamienie). Wystarczy przynieść z domu ruszt do piekarnika i położyć na ziemi, a na nim można już wtedy wygodnie ustawiać naczynia z daniem do podgrzania czy wodą do zagotowania. Naczynia będą znacznie stabilniejsze, niż przy ustawianiu ich bezpośrednio w żarze palącego się ogniska. Na ruszcie można też przyrządzić mięso lub upiec warzywne szaszłyki. Energia nie będzie rozdmuchiwana przez powiewy wiatru, więc do zagotowania tej samej ilości wody zużyjemy mniej drzewa.

Sami widzicie, że takie ognisko ma mnóstwo zalet!

Kurs survivalu może pomóc w nauce, jak budować i używać ognisko Dakota fire hole, co może być bardzo przydatne w sytuacjach awaryjnych. Ale wystarczy tylko odrobina zdrowego rozsądku i obejrzenie jednego filmiku na YouTube. Jedyną trudnością jest kanał doprowadzający powietrze, ale i to można ogarnąć, autorowi tego artykułu udało się w pierwszym podejściu.

Bezpieczeństwo podczas palenia ognia

Podczas palenia ognia, także w ognisku zgodnie z metodyką plemienia Dakota, należy zawsze pamiętać o bezpieczeństwie. Każdy otwarty płomień może być niebezpieczny, jeśli nie jest używany prawidłowo.

Przed wbiciem saperki w ziemię należy upewnić się, że teren jest suchy i wolny od materiałów łatwopalnych. Jeśli leżą one na powierzchni gruntu, należy je usunąć. Jeśli są wymieszane z gruntem, warto poszukać innego miejsca. Chodzi o to, by ognisko było zbudowane w sposób, który zapobiega rozprzestrzenianiu się ognia.

Ognisko Dakota fire hole jest jednym z najbardziej efektywnych i skrytych sposobów na palenie ognia w terenie, całkiem odpornym na rozdmuchiwanie ognia od wiatru. Wciąż jednak wymaga odpowiedniej wiedzy i umiejętności, aby używać go bezpiecznie. Najlepiej nie rozpalać go nie mając pod ręką środka gaśniczego, jakim jest np. woda w wiadrze. Z drugiej strony, kopiec ziemi albo piasku, który powstanie po wykopaniu dołu na palenisko, może służyć do gaszenia płomieni.

Należy również pamiętać, że ognisko powinno być gaszone po zakończeniu użytkowania, aby uniknąć pożarów. I tu dość prostą metodą jest po prostu zasypanie paleniska i kanału powietrznego. Popiół zostanie w gruncie i użyźni go, podobnie jak niedopalony węgiel drzewny.

Czy ognisko Dakota ma wady?

Oczywiście tak. Pierwszą i podstawową jest to, że trzeba wykonać otwory na palenisko i kanał powietrzny. A to oznacza, że trzeba mieć ze sobą odpowiednie narzędzie.

Palenisko dość trudno będzie też wykopać w zamarzniętej ziemi, więc jest to rozwiązanie trudne do zastosowania zimą, w duże mrozy.

Palenisko zazwyczaj wykonujemy tak małe, jak się da. Potrzebujemy więc opał (drewno) pocięty lub połamany na odpowiednio małe kawałki. Długie gałęzie do ogniska typu tipi można po prostu konsekwentnie dosuwać, aby się coraz bardziej dopalały. W tym przypadku gałęzie trzeba połamać albo pociąć.

Nieco trudniej jest to ognisko rozpalić, bo trzeba to robić w dołku. Warto nauczyć się rozpalić ogień od góry, ta umiejętność przydaje się także w kominkach i domowych kotłach na drewno.

Czy warto? Owszem, jak najbardziej, jeszcze jak!